صف و اخلاق عمومی

ساعت7 صبح، کلنیک شهید مفتح یاسوج، جمعیت زیادی در کنارهم ایستاده و با هم جرو بحث می کنند.موضوع ایجاد صف است. سر و صدای زیاد و گاهی فریاد و دست به یقه شدن.این داستان هرروز این کلنیک و احتمالا دیگر کلنیک های شهر است.مردم به سختی در یک صف منظم قرار می گیرند . داستان وقتی جالب تر می شود که هر از چند دقیقه ای یک نفر تازه وارد مدعی می شود که نیمه شب یا ساعت 4صبح اسم خود را در لیست نوشته است. و وقتی که می بیند لیست قبلی پاره شده و اسمش در لیست جدید نیست عصبانی شده و دشنام های رکیک به زبان می آورد.

مراقب فرهنگ استان باشیم

کهگیلویه وبویراحمد سرزمینی زیبا و چهارفصل، با طبیعت خدادادی و نعمت های فراوان، سرزمین امامزادگان و بقاع متبرکه، مهد ایثار و شهادت، سرزمین مردمان صد در صد شیعه و پیرو اهل بیت. سرمایه های مادی و معنوی این دیار بیش از اینهاست.اینها همه از الطاف خداوند بزرگ است. لطفش مستدام باد.

جامعه شناسی سایت های خبری استان

در استان کهگیلویه و بویراحمد با وسعت جغرافیایی کم و جمعیت پراکنده و نامتوازن آن، بیش از ده ها سایت و نشریه محلی وجود دارد که در نوع خود جالب توجه است. در این بین بنا به دلایل مختلفی استقبال از سایت ها بیش از نشریات کاغذی است.در مورد سایت های خبری و اطلاع رسانی استان چند نکته حایز اهمیت است:

تلویزیون دینی و دین تلویزیونی

کدام یک را باید باور کرد؟

باکدام ساز باید رقصید؟

صدا و سیما شبکه های زیادی دارد.علیرغم تفاوت ها در سیاستگذاری و برنامه سازی یک وجه اشتراک کلی-پارادایم غالب-در همه شبکه ها و یرنامه های صدا و سیما-حتی شبکه های استانی-دیده می شود.«تهران زدگی»

آیا این« صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» است یا «صدا و سیمای جمهوری اسلامی تهران»؟

ایران یا تهران بماند.آیا این صدا و سیمای جمهوری اسلامی است؟

اگر جمهوری است پس باید صدای همه مردم از آن شنیده شود و همه مردم از آن دیده شوند و همه مردم آن را ببینند و...

و اگر اسلامی است باید همه اسلام در آن دیده شود و اسلام در همه آن دیده شود و...

یک شبکه ای به نام قرآن و معارف سیما وجود دارد.از این شبکه موسیقی پخش نمی شود.آوا و نمای مذهبی پخش می شود.برنامه های دینی ساخته می شود.کارشناسان مذهبی سخن می گویند.جلسات علما پخش می شود.برنامه های کودک و نوجوان مذهبی تهیه می شود .و...

این شبکه متولی ترویج اسلام از طریق تلویزیون است.

با این حساب شبکه های دیگر از این تکلیف معاف می شوند تا هنگامه عاشورا و فاطمیه و ایام تولد و شهادت ائمه فرا رسد و آنگاه وظیف ترویج دین را انجام دهند.

دین این شبکه ها دین فصلی است.

کدام را باید باور داشت؟ موسیقی و لباس و اجرا و دکور و نماهنگ و موضوع و ...شبکه قرآن را یا شبکه های دیگر را؟

بالاخره کدام حلال و کدام حرام و کدام شبهه ناک است؟

به کدام شبکه باید نگاه کرد؟

الغرض تلویزیون جای منبر را گرفته است.خودش یک منبر شده است.منبر را به خانه آورده است.خانه ها را مسجد کرده است.

نسبت دین با تلویزیون البته خود مسئله ایست.

دین ما تلویزیونی نیست که صرفا برای تماشا و تفنن باشد.

آیا تلویزیون ما دینی است؟!

همه دعوا بر سر این است

همه دعوا بر سر این است .بر روی صندلی پر نمی شود نشست. صندلی باید خالی باشد تا بتوان روی آن نشست. اگر از صندلی بلند شوی و صندلی را خالی کنی لاجرم دیگری می آید و روی آن می نشیند. لیوان صددرصداست. ترکیبی از آب و خالی اگر نصف لیوان آب باشد نصف دیگرش خالی است. اگر در آن آب بریزی از خالی کم می شود و اگر از آب برداری خالی بیشتر می شود. حکایت صندلی و لیوان چیست؟ صندلی و لیوان نمی توانند خالی باشند. جمع خدا و شیطان صد می شود. خالی وجود ندارد. آنجا که خدا نباشد بی گمان شیطان است. و آنجا که خدا هست شیطان جایی ندارد.

همه دعوا بر سر این است. تسخیر مغزها. ذهن نمی تواند خالی باشد. اگر حق در آن داخل نشود باطل آن را پر خواهد کرد . در جنگ نرم عرصه نبرد فضای ذهن است. دعوا بر سر نیروی انسانی است. دعوا بر سر تسخیر مغزهاست. ذهن ما یک صندلی است اگر باورها و ارزشهای خودی در آن جانگیرند بی شک باورهای غیرخودی جایگزین می شوند. اگر کسی روی صندلی نشسته باشد به سختی می توان او را از جا بلند کرد. اگر آن شخص سست و بی اراده و بی رغبت شود به راحتی او را از جا بلند می کنند و دیگری را به جای او می نشانند. در تهاجم فرهنگی دشمن دنبال این بوده است که باورها و اعتقادات ما را سست و متزلزل نماید و در آنهارخنه ایجاد کند ؛ آنها را از ذهن ما خارج سازد و باورها و ارزش های خود را جایگزین سازد.

همه دعوا بر سر این است.

ما باید ارزش ها و اعتقاداتمان را محکم تر کنیم و آنها باید سست تر کنند.

آن صندلی ذهن و قلب ماست. آن که محکم روی صندلی نشسته و تکان نمی خورد اعتقادات ماست.و آنکه می خواهد صندلی را تسخیر نماید روی آن بشیند اعتقادات دشمن است و در این میان کسی صحنه گردان داستان است و آن شیطان و اعوان و انصار آن است.

در تهاجم فرهنگی هدف تسخیر مغزها و قلب هاست.دشمن برای این کار بهترین راه را تهاجم از راه فرهنگ یافته است.ورسانه و هنر مهمترین ابزار است.این جا همان صندلی خالی است.که ما آن را خالی کرده ایم.ما در عرصه هنر و رسانه انسان انقلابی بسیار کم داریم.

 

با انتخابات تا انتخابات(1)فرهنگ انتخابات

در حالی که حدود 4ماه به انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی زمان باقی است،جنب و جوش ها و تحرکات انتخاباتی از مدت ها قبل به صورت غیر رسمی در محافل خصوصی و در بین طرفداران نامزدها شروع شده است.موضوع انتخابات همواره در استان کهگیلویه و بویراحمد وضعیت متفاوتی داشته است.

از آن جهت که این موضوع به نحو بسیار چشمگیری تحت تأثیر بافت قومی و قبیله ای استان قرار دارد.مردم عموما در انتخابات ملاحظات قومی و قبیله ای را در نظر می گیرند.از این منظر باید اعتراف کرد که فرهنگ انتخابات در استان ما با فرهنگ مطلوب که شایسته سالاری ملاک انتخاب است فاصله قابل توجهی دارد.تجارب انتخابات گذشته نشان می دهد که انتخاب نمایندگان مجلس شورای اسلامی غالبا متأثر از دخالت دادن گرایش های قومی و قبیله ای در امر انتخاب بوده است.البته این نکته را نیز باید اضافه کرد که متاسفانه غالب کاندیداهای انتخابات  نه تنها در صدد حذف این فرهنگ ناصحیح برنیامده اند،بلکه خود نیز بر گسترش و ترویج آن دامن زده اند .بدین سبب است که هرساله در ایام انتخابات شاهد وقوع کشمکش های سیاسی ،قومی و قبیله ای هستیم که در واقع حاشیه های  داغ تر از متن هستند. نکته دیگر آنکه در حالی که از افراد تحصیلکرده و به اصطلاح نخبگان و خواص انتظار بیشتری می رود اما به نظر می رسد که این فرهنگ در آنها نیز رسوخ کرده است.

به هرصورت  آنچه اصولی تر به نظر می رسد  نگاه کردن به انتخابات از منظر تکلیف و انتخاب بر مبنای  شایستگی اخلاقی و علمی است.

اباذرها و ابازرها

اباذر ها و ابازر ها

در جریان جنگ تاریخی فقر و غنا ، استضعاف و استکبار وحق وباطل،همیشه اباذرها و ابازرهایی وجود داشته اند که در این دوجبهه نقش تأثیرگذار ایفا کرده اند.اباذرها در جبهه حق و ابازرها در جبهه باطل.اباذرهای تاریخ همیشه در عین غربت و مظلومیت فریاد رسای عدالت  بوده اند و شمشیر از نیام برکشیده  مظلوم ...

تأملاتی در باب فرهنگ (3)

مروری بر آرا واندیشه های امام خامنه­ای در مورد فرهنگ

سه عرصه­ی مهم در فرهنگ کشور(2)

2- دوم فرهنگ به عنوان شکل دهنده­ به ذهن و رفتار عمومی جامعه است.

یکی از مقوله هایی که در کشور ما مورد غفلت قرار گرفته فرهنگ عمومی است. فرهنگ عمومی یکی از مقولات اساسی و مبتلا به جامعه است که نیاز به برنامه ریزی و آموزش دارد. چرا که فرهنگ عمومی در واقع بستر حرکت جامعه است. تعبیر زیبایی که مقام معظم رهبری برای ان به کار می برند این است که «فرهنگ مثل توری است که ماهی ها بدون اینکه خودشان بدانند در داخل این تور دارند حرکت می کنند وبه سمتی هدایت می شوند». ایشان تاکید می نمایند که مجموعه­ی دولت وحکومت نباید نسبت به این مسئله بی تفاوت باشند. باید فرهنگ را به عنوان شکل دهنده به ذهن و رفتار عمومی جامعه تلقی کرده و در صدد شناخت نقاط ضعف و قوت و احیانا نفوذی­های آن بر آمد. فرهنگ عمومی مصادیق فراوانی دارد؛ در ادامه به بعضی از مصادیقی که امام خامنه­­­ای به آنها اشاره کرده­اند پرداخته می شود. «چیزهایی که در فرهنگ عمومی ما ضعیف است، یا جایش کم است، یا به قول آقایان احتیاج به دور بالاتری دارد کدام است؟ یکی از آنها انضباط است. جامعه­ی ما به انضباط نهایت نیاز را دارد». 26/9/81

انضباط اجتماعی و نظم ازاساسی ترین چیزهایی است که یک جامعه باید داشته باشد. جامعه­ای را تصور کنید که هیچ کس و هیچ چیز در جای خود نباشد، قوانین و مقررات رعایت نشود و عرف اجتماعی مراعات نگردد! چگونه جامعه­ای خواهد بود؟ زندگی در این جامعه چگونه ممکن است؟ آیا مردم می توانند زندگی روزمره­ی خود را داشته باشند؟ بنابراین انضباط برای جامعه بسیار ضروری است. حالا این انضباط چگونه ایجاد می شود؟ این انضباط هم باید توسط خود مردم به وجود اید وهم حکومت. در وهله­ی اول مردم باید هم در زندگی شخصی و هم در زندگی جمعی جمعی خود نظم وانضباط را رعایت کنند. این فرمایش امیرالمومنین (ع) است که می فرمایند: «اوصیکم بتقوی الله و نظم امرکم». کسی که به نظم در زندگی فردی بسیار اهمیت می دهد بی شک خود را مقید به رعایت اصول وموازین اجتماعی می داند. در طرف دیگر این حکومت است که باید به مردم آموزش دهد تا انضباط اجتماعی حاصل گردد. حکومت باید اول خود منظم بوده وهرچیزی را سر جایش بگذارد و هر کاری به موقع وبه جا انجام دهد ودوم به مردم رعایت مقررات و احترام به قانون و حقوق دیگران را آموزش دهد. ازآنجا که در مقام تعریف نظم و عدل هر دم به معنای هرچیز در جای خود هستند، اگرعدالت در جامعه استقرار یابد نظم نیز حاصل می شود و اگر جامعه­ای در نهایت نظم وانضباط باشد به عدالت نزدیکتر خواهد بود.          

 

تاملاتی درباب فرهنگ(2)

مروری بر آرا واندیشه­های امام خامنه­ای در مورد فرهنگ

سه عرصه­ی مهم در فرهنگ کشور(1)

پس از آنکه چیستی فرهنگ از دیدگاه امام خامنه­ای مشخص شد اینک به تقسیم بندی ایشان درمورد فرهنگ می پردازیم. امام خامنه­ای (مد ظله العالی) در یک تقسیم بندی سه عرصه­ی مهم در فرهنگ کشور را متذکر می­شود.

عرصه­ی اول عرصه­ی تصمیم های کلان کشور است. به نظر ایشان فرهنگ مثل روحی است که در کالبد همه­ی فعالیت های گوناگون کلان کشوری حضور وجریان دارد. این یعنی اینکه فرهنگ باید در تمام عرصه های کشور اعم از سیاست، اقتصاد و مدیریت ملاک عمل قرار گیرد. باید توجه شود که همه­ی فعالیت ها باید صبغه­ی فرهنگی داشته باشد. چرا که هر تصمیمی که گرفته می شود و به مرحله­ی عمل می­رسدهمراه با خود فرهنگی را ترویج واشاعه می دهد. امام خامنه­ای (مد ظله العالی) می فرمایند:«فرهنگ به عنوان شخصیت دهنده­ی به تصمیم های کلان کشور حتی تصمیم های اقتصادی، سیاسی، مدیریتی ویا در تولید نقش دارد. وقتی ما می خواهیم ساختمانی بسازیم و شهرسازی کنیم، در واقع با این کار داریم فرهنگی را ترویج می کنیم یا تولید می کنیم یا اشاعه می دهیم یا اجرا می کنیم. اگر در سیاست خارجی مذاکره ای می کنیم و تصمیمی می گیریم عینا همین معنا وجود دارد.» 26/9/81

واقعیت آن است که این توجه در بسیاری از عرصه های تصمیم گیری کلان وجود ندارد. بسیاری از تصمیم ها بدون توجه به تبعات فرهنگی مترتب بر آن اجرا می شود و نا خواسته فرهنگی نامطلوب را اشاعه می دهد. چه مقدار از کالاهایی که تولید می شوند متناسب با نیازهای فرهنگی جامعه است؟آیا جز اشاعه­ی فرهنگ زندگی غربی است که فرهنگی آزاد  و رها ازارزشهای معنوی و الهی است. به نظر می رسد در کشور برنامه­ی جامع و مدونی برای تولید کالا متناسب با فرهنگ جامعه­ی ایرانی وجود ندارد. عمده­ی مشکلات فرهنگی نیز از همین راه ناشی می شود. وقتی کالاهای متناسب در بازار نباشد مردم به اجبار کالایی را مصرف می کنند که مغایر فرهنگ دینی و ملی آنان است. واین سبب می شود که تحت تاثیر فرهنگی واقع شوند که در واقع آن کالا مبلغ و مروج آن است.

از مجموع مباحث بالا این نتیجه گرفته می شود که حکومت باید درهمه­ی تصمیم گیری های خرد وکلان خود  رویکرد فرهنگی متناسب با اززشهای دینی و ملی جامعه داشته باشد و علاوه بر این

زمینه ها را برای تولید و ترویج کالاهای فرهنگی فراهم نماید.      

تأملاتی در باب فرهنگ(1)

مروری بر آرا واندیشه های امام خامنه ای در مورد فرهنگ

چیستی فرهنگ

صاحب نظران تاکنون تعاریف متعددی از فرهنگ ارائه داده اند.به گونه ای که جمع میان آنها کاری دشوار می نماید.اما واقعا فرهنگ چیست؟ پاسخ به این سؤال نیازمند دقت نظر فراوان است.چرا که سرزمین فرهنگ بسیار وسیع و فراگیر است.به واقع نمی توان هیچ حوزه ای را بی ارتباط با حوزه فرهنگ دانست.فرهنگ اساس و شالوده تمدن ها است.بازخوانی تعریف مقام معظم رهبری از فرهنگ ما را در درک بهتر فرهنگ یاری می کند.به نظر ایشان«فرهنگ به معنای خاص برای یک ملت عبارت است از ذهنیات و اندیشه ها و ایمان ها و باورها و سنت ها وآداب و ذخیره های فکری و ذهنی است»(5/5/72)

به تعبیری فرهنگ به مثابه نرم افزاری برای شکل گیری ساختار تمدن هاست.فرهنگ به تعبیر مقام معظم رهبری بستر زندگی انسان است.رودخانه ای که زندگی در آن جریان دارد.اساسا زندگی را بدون فرهنگ نمی توان تصور کرد.چراکه زندگی خود فرهنگ است و فرهنگ یعنی زندگی کردن.واقعیت جاری و ساری زندگی را همین باورها و اندیشه ها و آداب و رسوم  تشکیل می دهند.

در جای دیگر ایشان می فرمایند:«به نظر ما اینگونه است که بخش عمده فرهنگ ،همان عقاید و اخلاقیات یک فرد یا یک جامعه است.رفتارهای جامعه هم که جزو فرهنگ عمومی و فرهنگ یک ملت است،برخاسته از همان عقاید است.در واقع عقاید یا اخلاقیات ،رفتارهای انسان را شکل می دهند و به وجود می آورند»(19/9/79)

در یک نگاه فرهنگ به دو بخش تقسیم می شود.یکی خلقیات و رفتار های اجتماعی و دیگری عقاید و اخلاقیات.هرگاه خلقیات اجتماعی ملتی مبتنی برعقاید آن ملت باشد رشد فرهنگی مطلوبی خواهد داشت.برای مثال خلقیاتی مانند عزم و اراده ملی،غرور ملی،انضباط و نشاط همکاری و مشارکت اگر با باورهای اعتقادی گره بخورد ،جامعه را در رسیدن به اهداف و آرمانهایش کمک چشمگیری خواهد کرد.